BREXIT σημαίνει ολιγότερη Ευρώπη. Του Πέτρου Μηλιαράκη* 

Όταν ο  τέως Βρετανός Πρωθυπουργός  David Cameron σε μια λιτή, αλλά σκηνοθετημένη εμφάνιση έξω από την «10 Downing Street», επεσήμανε ότι «θα κληθούν οι Βρετανοί να λάβουν μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις για τη χώρα και το μέλλον», τονίζοντας όμως ότι «είναι προς το συμφέρον της Βρετανίας να παραμείνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης», οι πολιτικοί παρατηρητές είχαν ήδη αντιληφθεί ότι τούτο συνεπαγόταν λιγότερη Ευρώπη(!) και πολυνομισματική εσωτερική αγορά, ακόμη και εάν από το εξαγγελθέν δημοψήφισμα δεν ήθελε προκύψει Brexit.

O τότε Βρετανός Πρωθυπουργός στο διάγγελμά του αυτό δεν άφηνε περιθώρια αισθημάτων, δηλώνοντας ότι: «δεν αγαπώ τις Βρυξέλες, αγαπώ τη Βρετανία. Είμαι ο πρώτος που ισχυρίζεται ότι πρέπει να βελτιωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση με πολλούς τρόπους …»
Ανεξαρτήτως όμως  των προηγουμένων ,  ο ισχυρισμός του ότι: «πρέπει να βελτιωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση με πολλούς τρόπους»  , αφορά μήνυμα καίριο και κύριο. Βελτίωση  όμως σημαίνει αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισαβόνας!

Η διελκυστίνδα και η ολιγότερη Ευρώπη

Η όποια βελτιωτική παρέμβαση στη Συνθήκη της Λισαβόνας, αυτονοήτως συνεπάγεται «δοκιμασία» των όσων συμφωνήθηκαν στη Λισαβόνα ως πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο. Είναι πρόδηλο δε, ότι  η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εισέλθει περαιτέρω  σε μια εποχή ευρωσκεπτικισμού,   σε  μια εποχή έντονων αναταράξεων. 

Κοντολογίς, λόγω και του Brexit, η Ευρωπαϊκή Ένωση υπεισέρχεται, σε μια ιστορική φάση ουσιαστικής διοικητικής και λειτουργικής διχοτόμησης που θα αφορά αφενός  τα κράτη-μέλη με παρέκκλιση και αφετέρου τα κράτη-μέλη του πυρήνα, που και αυτά υποδιαιρούνται σε εσωτερικές σφαίρες επιρροής.

Υπ όψιν δε ότι για πρώτη φορά από τότε που η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα μετασχηματίστηκε σε Κοινότητα και στη συνέχεια σε Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη Συνθήκη της Λισαβόνας έχει θεσπισθεί η πρόνοια εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου «κάθε κράτος-μέλος μπορεί να αποφασίσει να αποχωρήσει από την Ένωση σύμφωνα με τους εσωτερικούς συνταγματικούς του κανόνες». (Αρθρο 50 ΣΕΕ).

Συνεπώς επειδή υφίσταται και η θεσμική πρόβλεψη της αποχώρησης, διόλου απίθανο είναι , να διαπιστωθούν έντονες φυγόκεντρες τάσεις, τάσεις που θα επιδεινώνουν τη λειτουργικότητα του «όλου συστήματος». 

Προφανές είναι δε , ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη εισέλθει σε νέα  ιστορική φάση!..Τη φάση της ολιγότερης Ευρώπης και όχι μόνο, λόγω Brexit. Η ολιγότερη Ευρώπη αφορά αμιγώς λειτουργικά, οικονομικά και δεοντολογικά ζητήματα...Κυρίως όμως αφορά Θεσμικά ζητήματα!..

*Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).